انواع روش‌های کنترل کیفیت

کنترل کیفیت مرحله‌ای است که از طریق آن کسب‌وکارها به دنبال حفظ و بهبود کیفیت مواد غذایی خود هستند. در ادامه مقاله در رابطه با انواع روش‌ها  اصول کنترل کیفیت در صنایع غذایی مطالبی را بیان خواهیم کرد.

انواع روش‌های کنترل کیفیت و آزمایش در تولید مواد غذایی

ارزیابی حسی: ارزیابی حسی روشی برای کنترل و آزمایش کیفیت در بهترین خط تولید مواد غذایی است که برای ارزیابی کیفیت صنایع غذایی در بر می‌گیرد. ارزیابی حسی برای تعیین ویژگی‌های محصول مانند طعم، بافت و ظاهر استفاده می‌شود.

تجزیه و تحلیل شیمیایی: آنالیز شیمیایی شامل استفاده از آزمایش‌های شیمیایی برای شناسایی و اندازه‌گیری مقدار ترکیبات خاص در محصولات غذایی است. این روش برای تعیین محتوای غذایی مواد غذایی، شناسایی آلاینده‌ها و تایید اصالت محصول استفاده می‌شود.

آزمایش میکروبیولوژیکی: آزمایش میکروبیولوژیکی شامل تجزیه و تحلیل میکروارگانیسم‌ها در محصولات غذایی است. این روش برای تشخیص وجود میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها که می‌توانند باعث بیماری‌های ناشی از غذا شوند استفاده می‌شود.

آزمایش فیزیکی: آزمایش فیزیکی شامل اندازه‌گیری ویژگی‌های فیزیکی مختلف محصولات غذایی مانند اندازه، شکل، چگالی و رنگ است. از این روش برای تایید ثبات و کیفیت محصول استفاده می‌شود.

آزمایش محیطی: آزمایش محیطی شامل آزمایش محیط تولید، تجهیزات و سطوح برای وجود آلاینده‌هایی مانند آلرژن‌ها، عوامل بیماری‌زا یا مواد خارجی است که می‌تواند بر ایمنی و کیفیت مواد غذایی تأثیر بگذارد.

اجرای کنترل و تست کیفیت در تولید مواد غذایی

تولیدکنندگان مواد غذایی هم‌چنین ممکن است از آزمایشگاه‌های تست برای انجام کیفیت صنایع غذایی و آزمایش روی محصولات خود، به‌ویژه برای آزمایش‌های تخصصی مانند آزمایش‌های ژنتیکی یا میکروبیولوژیکی استفاده کنند.

برای اطمینان از صحت و اطمینان نتایج آزمایش، تولیدکنندگان مواد غذایی باید از اقدامات کنترل کیفیت دقیق مانند کالیبراسیون منظم تجهیزات آزمایش، ذخیره سازی مناسب نمونه‌ها و ثبت دقیق سوابق پیروی کنند. برای اطلاع از فوت و فن فروشندگی مواد غذایی با ما تماس بگیرید.

مقررات و رعایت ایمنی مواد غذایی

مقررات ایمنی مواد غذایی و رعایت آن‌ها از اجزای حیاتی صنعت تولید مواد غذایی هستند. این مقررات به اطمینان از ایمن بودن محصولات غذایی برای مصرف و عاری از آلاینده‌های مضری که می‌توانند باعث بیماری شوند کمک می‌کند به همین دلیل از انواع روش‌های کنترل کیفیت در تولید محصولات استفاده می‌کنند. شما می‌توانید برای اطلاع از تولید ظرفیت خالی مواد غذایی با ما در شرکت آتکو تماس بگیرید.

اهمیت مقررات ایمنی مواد غذایی:

مقررات ایمنی مواد غذایی برای اطمینان از ایمن بودن محصولات غذایی برای مصرف ضروری است. این مقررات دستورالعمل‌هایی را برای ساخت، پردازش و بسته‌بندی محصولات غذایی ارائه می‌کند تا خطر آلودگی را به حداقل برساند. آن‌ها هم‌چنین الزاماتی را برای برچسب زدن، ذخیره‌سازی و حمل و نقل محصولات غذایی تعیین می‌کنند و از انواع روش‌های کنترل کیفیت استفاده می‌کنند.

مقررات ایمنی مواد غذایی و انواع روش‌های کیفیت صنایع غذایی با اطمینان از این‌که محصولات غذایی عاری از آلاینده‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و مواد شیمیایی هستند، به محافظت از سلامت عمومی کمک می‌کند. آن‌ها هم‌چنین به جلوگیری از بیماری‌های ناشی از غذا و شیوع بیماری‌ها که می‌تواند در اثر مصرف محصولات غذایی آلوده رخ دهد، کمک می‌کند.

چرا انواع روش‌های کنترل کیفیت در مدیریت پروژه مهم است؟

کنترل کیفیت مشکلات را شناسایی می‌کند و قبل از عرضه محصول یا خدمات به کاربر نهایی، مشکلات را تصحیح می‌کند. اعضای تیم استراتژی‌های کنترل کیفیت را در طول برنامه‌ریزی پروژه در نظر می‌گیرند. کنترل کیفیت یک فرآیند است که می‌تواند در زمان و منابع صرفه‌جویی کند و در عین حال محصولات و خدمات با کیفیت بالا را به همراه داشته باشد.

برخی از بهترین روش‌ها برای کنترل کیفیت در مدیریت پروژه

مدیریت کیفیت به تکنیک‌های اثبات شده‌ای نیاز دارد که تیم‌های پروژه را قادر می‌سازد به قسمت‌هایی که ممکن است مشکلات وجود داشته باشد دقت بیشتری کنند. استراتژی‌های مورد استفاده برای کنترل کیفیت در مدیریت پروژه شامل محک زدن، نمودارهای علت و معلولی، چک لیست،نمودارها و نمونه‌گیری آماری است. هر یک از این تکنیک‌ها به تیم‌ها کمک می‌کند تا وظایف چرخه کنترل کیفیت را انجام دهند.

چهار نوع از انواع روش‌های کنترل کیفیت

چهار نوع کنترل کیفیت ممکن است بسته به این‌که چه کسی آن‌ها را تعریف یا توصیف می‌کند متفاوت باشد. با این حال، کنترل کیفیت بر اساس بازرسی است که شامل بررسی نقص و ناهماهنگی است.

چهار نوع کلی کنترل کیفیت در فرآیند مدیریت پروژه عبارتند از:

برنامه‌ریزی برای بازرسی یا بازبینی

اجرای بازرسی یا بررسی

عمل

پیشرفت مداوم

برنامه‌ریزی شامل تعیین چگونگی تجزیه و تحلیل داده‌ها و شرکت در آن است. بازرسی یا بازبینی محصول یا خدمات را بررسی می‌کند تا ارزیابی کند که چه چیزی خوب کار می‌کند و در کجا باید تغییرات ایجاد شود. در طول مرحله اقدام، تیم تنظیماتی را انجام می‌دهد که محصول یا خدمات را بهبود می‌بخشد، و بهبود مستمر شامل ارزیابی مجدد و ایجاد تغییراتی است که منجر به محصولی می‌شود که با استانداردهای کیفیت مشتری مطابقت دارد.

بیشتر بدانید: بهبود کیفیت مواد غذاییعرضه محصولات آرایشی و بهداشتیبهترین جا برای خرید عمده لوازم آرایشیمرکز فروش عمده لوازم بهداشتی در تهران

نکته مهم دست‌یابی به کنترل کیفیت در مدیریت پروژه این است که تیم را در یک مسیر قرار دهید. استفاده از یک الگوی مدیریت پروژه که به هر عضو اجازه می‌دهد تا فرآیندها و پیشرفت را تجسم کند، روند را آسان‌تر می‌کند.

انواع اقدامات کنترل کیفیت

اقدامات کنترل کیفیت یک جنبه اساسی از فرآیند تولید است که تضمین می‌کند کالاهای تولید شده مطابق با استانداردهای مورد نیاز هستند. اقدامات کنترل کیفیت اعمال شده بسته به نوع کالای تولید شده متفاوت است، به‌طوری که کالاهای واسطه‌ای به اقدامات کنترل کیفیت متفاوتی نسبت به کالاهای نهایی نیاز دارند. اقدامات کنترل کیفیت در جهت حصول اطمینان از این‌که کالاها از نظر کیفیت، ایمنی و کارایی استانداردهای لازم را برآورده می‌کنند، انجام می‌شود. رایج‌ترین اقدامات کنترل کیفیت شامل بازرسی، آزمایش و کنترل کیفیت آماری است.

  1. بازرسی: بازرسی یک بررسی بصری از کالاهای تولید شده برای اطمینان از مطابقت آن‌ها با استانداردهای لازم است. بازرسی می‌تواند به صورت دستی یا از طریق سیستم‌های خودکار انجام شود. در بازرسی دستی، بازرسان با استفاده از حواس خود کالا را بررسی می‌کنند و کالاهایی را که استانداردهای لازم را ندارند، رد می‌کنند. از طرف دیگر بازرسی خودکار از ماشین آلات برای بررسی کالاها استفاده می‌کند و آن‌هایی که استانداردهای لازم را ندارند به‌طور خودکار رد می‌شوند.
  2. آزمایش: آزمایش شامل قرار دادن کالاهای تولید شده در معرض آزمایشات مختلف برای بررسی کیفیت، ایمنی و کارایی آن‌ها است. آزمایش را می‌توان در مراحل مختلف فرآیند تولید، از مواد اولیه تا محصول نهایی انجام داد. به‌عنوان مثال، در تولید کالاهایی مانند داروها، مواد اولیه مورد استفاده تحت آزمایشات مختلفی مانند آزمایش خلوص و قدرت قرار می‌گیرند. محصول نهایی هم‌چنین تحت آزمایش‌های مختلفی مانند آزمایش‌های انحلال، آزمایش‌های تجزیه و تست‌های پایداری قرار می‌گیرد.
  3. کنترل کیفیت آماری: کنترل کیفیت آماری یک معیار کنترل کیفیت است که شامل استفاده از روش‌های آماری برای نظارت و کنترل کیفیت کالاهای تولید شده است. کنترل کیفیت آماری شامل اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل کیفیت کالاهای تولید شده برای اطمینان از مطابقت با استانداردهای مورد نیاز است.

اقدامات کنترل کیفیت در تولید کالاهای واسطه‌ای ضروری است، زیرا تضمین می‌کند که کالاهای تولید شده مطابق با استانداردهای لازم هستند. بازرسی، آزمایش و کنترل کیفیت آماری رایج‌ترین اقدامات کنترل کیفیت هستند که در تولید کالاهای واسطه‌ای اعمال می‌شوند. تولیدکنندگان باید این اقدامات را برای اطمینان از کیفیت بالا، ایمن و موثر بودن کالاهایشان اعمال کنند.

انواع روش‌های کنترل کیفیت برای تجزیه و تحلیل رقیق شده

انواع روش‌های کنترل کیفیت در حفظ دقت در آنالیز رقیق شده بسیار مهم است. رقیق سازی یک تکنیک رایج است که در روش‌های تحلیلی مختلف برای کاهش غلظت نمونه قبل از تجزیه و تحلیل استفاده می‌شود. رقیق سازی برای جلوگیری از تداخل و بهبود حساسیت ابزار استفاده می‌شود. با این حال، رقیق‌سازی هم‌چنین می‌تواند خطر خطاهایی را افزایش دهد که می‌تواند بر کیفیت نتایج تحلیلی تأثیر بگذارد. برای اطمینان از این‌که تجزیه و تحلیل دقیق و قابل اعتماد است، لازم است اقدامات کنترل کیفیتی انجام شود که بتواند خطاها را شناسایی و تصحیح کند.

انواع مختلفی از اقدامات کنترل کیفیت مورد استفاده در تجزیه و تحلیل رقیق وجود دارد، از جمله موارد زیر:

  1. کالیبراسیون: کالیبراسیون فرآیند اندازه‌گیری پاسخ یک ابزار تحلیلی به یک سری از غلظت‌های شناخته شده آنالیت است. کالیبراسیون برای تعیین دقیق رابطه بین پاسخ ابزار و غلظت آنالیت ضروری است.
  2. کنترل: کنترل خالی نوعی کنترل کیفیت است که سیگنال پس زمینه دستگاه را اندازه‌گیری می‌کند. کنترل برای شناسایی و تصحیح خطاهای سیستماتیکی که می‌تواند بر نتایج تحلیلی تأثیر بگذارد، ضروری است. کنترل شامل تجزیه و تحلیل نمونه‌ای است که حاوی آنالیت مورد نظر نیست و از پاسخ ابزار برای تصحیح نتایج تحلیلی استفاده می‌شود.
  3. بازیابی: بازیابی یک معیار کنترل کیفیت است که دقت نتایج تحلیلی را ارزیابی می‌کند. بازیابی اسپایک شامل افزودن مقدار مشخصی از آنالیت مورد علاقه به نمونه قبل از تجزیه و تحلیل است. تفاوت بین غلظت مورد انتظار و مشاهده شده برای تعیین دقت نتایج تحلیلی استفاده می‌شود.
  4. تجزیه و تحلیل مجدد: تجزیه و تحلیل مجدد یک معیار کنترل کیفیت است که دقت نتایج تحلیلی را ارزیابی می‌کند. تجزیه و تحلیل تکراری شامل تجزیه و تحلیل دو یا چند نمونه از یک نمونه است و از تغییرات بین نتایج برای تعیین دقت نتایج تحلیلی استفاده می‌شود.
  5. استاندارد داخلی: استاندارد داخلی نوعی کنترل کیفیت است که اثرات ماتریس، رانش ابزاری و تغییرات در آماده سازی نمونه را تصحیح می‌کند. استاندارد داخلی شامل افزودن مقدار مشخصی از ترکیب مشابه آنالیت مورد نظر به نمونه قبل از تجزیه و تحلیل است. نسبت بین استاندارد داخلی و آنالیت مورد نظر برای تصحیح نتایج تحلیلی استفاده می‌شود.

بیشتر بدانید: عرضه محصولات آرایشی و بهداشتی – عوامل موثر بر موفقیت تحقیق و توسعه در صنایع غذایی – وظایف کنترل کیفیت صنایع غذایی

مقایسه کردن‌ کنترل کیفیت و تضمین کیفیت

شاید در دید اول، مراحل تضمین کیفیت را با کنترل کیفیت اشتباه گرفته شود ؛ این درحالی می‌باشد که این دو مرحله، با هم متفاوت می‌باشند. کنترل کیفیت، اصولا شامل مراحلی جهت بررسی کردن یک سیستم مدیریتی می‌باشد و روی همه مراحل طی شده در تولید و کار نیروی های انسانی یا ماشینی و مونتاژ تمرکز دارد؛ و در جستجوی شناسایی و مشخص کردن دسته‌بندی برای مشکلات یا ایرادها می‌باشد.

از طرفی تضمین کیفیت، یکی از زیرشاخه‌های مدیریت کیفیت می‌باشد. تضمین کیفیت یا QA   تضمین می‌کند که یک محصول تولید شده و به در مرحله بهره‌برداری قرار بگیرد. با این فرض که پیش از این در مرحله  کنترل کیفیت، همه استانداردها چک شده و محصول یا سرویس خدماتی، دارای کیفیت قابل قبول می‌باشند.

به‌عبارتی می‌توان اعلام کرد که دو مفهوم متفاوت در این بین وجود دارد؛ که از بین آن تضین کیفیت، یک مفهوم فعال می‌باشد و کنترل کیفیت، کاملا واکنشی می‌باشد. به‌علاوه تضمین کیفیت، برخلاف آن چیزی که به نظر می‌رسد، فرایند خود محور و پیشگیرانه می‌باشد؛ درحالی که کنترل کیفیت بر روی محصول یا خدمات تمرکز دارد و به دنبال یافتن مشکلات احتمالی و رفع آن‌ها می‌باشد.

هدف‌های کنترل کیفیت

کنترل کیفیت در هر کسب‌وکاری، موظف می‌باشد کیفیت را در چهارچوب بیان شده همان کسب‌وکار، تامین کنند. به طور کل می‌توان هدف‌های کنترل کیفیت را در موارد زیر دانست:

اطلاع از استاندارد کیفی مورد نظر مشتریان

مطمئن بودن از تولید یک محصول خوب  و بدون ایراد با مشخص کردن مشکلات و اصلاح کردن مواد اولیه یا مراحل تولید

ارزیابی کردن روش‌ها و فرایندهای تولید و ارائه دادن راه‌های بهتر جهت بهتر شدن کیفیت

مشخص کردن انحراف از معیارها در زمان مراحل تولید

مشخص کردن عواملی که موجب نقص کیفی در محصول شده‌اند

انجام دادن کارهایی که برای تولید یک محصول باکیفیت شود

اصول کنترل کیفیت

اصول کنترل کیفیت در صنایع غذایی یک مجموعه از قوانین، استانداردها و ارزش‌های بنیادی خواهد بود که می‌توانند یک اصل مهم برای کنترل کیفیت هم باشند.

اصول کنترل کیفیت یک موضوع برای بهتر شدن عملکرد شرکت‌ها می‌باشند. اصول کنترل کیفیت عبارت هستند از:

تمرکز کردن بر روی مشتری

رهبری

تعامل با افراد

رویکرد فرایندی

بهبود

تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد

مدیریت روابط

به خاطر داشته باشید که هیچ‌یک از این اصول بالاتر یا کم‌اهمیت‌تر از اصل دیگری نیست؛ و مقدار اولیت آن در هر کسب‌وکاری می‌تواند مختلف باشد؛ و یا گذر زمان می‌تواند  هرکدام از این اولویت‌ها اصول را برای هر کسب‌وکار  تغییر دهد.

اصل تمرکز کردن بر مشتری

در اصول کنترل کیفیت در صنایع غذایی به مهم بودن جذب اعتماد مشتری و حفظ کردن آن اشاره می‌شود؛ و مطابق آن اصل هر بخش از اعتماد یک فرصت است تا ارزش بیشتری برای آن‌ها فراهم شود. به طورکل مطابق این اصل هدف اصلی کسب‌وکار، تامین کردن نیازهای مشتری است.

 اصل رهبری

در کار تیمی، به یک رهبر نیاز است تا هدف جمعی را به افراد یادآور کند و مراحلی را انجام بدهد که آن‌ها در مسیر هدف‌های شرکت‌ها قرار بگیرند. برابر با این اصل اعضای مجموعه با ایجاد کردن وحدت هدف و مشارکت استراتژی‌ها، خط مشی‌ها مراحل و منابع، خودشان را در رسیدن به هدف‌های هماهنگ و مشخص آماده خواهند کرد.

 اصل تعامل با افراد

در کسب‌وکارها هم مثل هر کار تیمی دیگری، افراد باید بر حسب شایسته‌سالاری در سمت‌های درست قرار بگیرند و با توانایی به انجام دادن مسئولیتشان بپردازند و به مسئولیت‌های محول شده متعهد باشند؛ و در پایان همه این افراد در راستای یک هدف قرار بگیرند و در جهت رسیدن به هدف شرکت‌ها تلاش نمایند. با شناخت توانمندی‌سازی و ارتقا دادن شایستگی‌ها، مشارکت افراد در جهت رسیدن به هدف‌های کیفی شرکت، آسان‌تر خواهد شد.

اصل رویکرد فرایندی

اگر مسئولیت‌ها در قالب یک سیستم درک و هدایت شوند، نتیجه‌های پیش‌بینی شده به شکل موثرتر و کاربردی‌تری به دست خواهند آمد. سیستم مدیریت کیفیت از مجموعه‌ای از مرحله‌ها متصل به هم تشکیل شده‌ تا طریقه تولید و ایجاد نتایج توسط این سیستم، به مجموعه این قدرت را بدهد تا عملکرد خود را بهتر کنند.

 اصل بهبود

شرکت‌هایی می‌توانند به موفقیت برسند؛ که به طور دائم بر روی بهتر شدن مترکز هستند. بهبودهای مداوم در جهت حفظ شدن سطوح فعلی عملکرد مجموعه، واکنش به موقع به مشکلات و تغییرهای داخلی و خارجی و به وجود آوردن فصل‌های جدید، لازم می‌باشد.

اصل تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد

تصمیماتی که بر حسب آنالیز و بررسی کردن دیتا در نظر گرفته می‌شوند؛ به احتمال زیادی نتیجه خوبی خواهند داشت. گاهی تصمیم‌گیری می‌تواند یک مرحله پیچیده باشد و ابهاماتی هم داشته باشد. فرایند تصمیم‌گیری معمولا منابع متعددی خواهد داشت و گاهی هم بر حسب تفسیرهای ذهنی می‌باشد. مسئله حائز مهم بودن در اینجا، این می‌باشد که روابط علت و معلولی و پیش‌بینی نتیجه احتمالی در تصمیمات، باید بررسی کامل شوند.

 اصل مدیریت روابط

درمسیر رسیدن به موفقیت، شرکت‌ها روابط‌شان را با طرف‌های نفع‌برنده مثل تامین‌کننده‌ها مدیریت می‌شود. این اشخاص روی عملکرد کلی شرکت‌ها تاثیر گذار هستند. موفقیت پایدار بیشتر وقتی به دست خواهد آمد که شرکت‌ها روابط خود را با همه طرف‌های صاحب نفع، مدیریت و بهتر کنند. مدیریت روابط با شبکه‌های تامین‌کننده و شرکا، خیلی حائز مهم است.

جمع‌بندی

انواع روش‌های کنترل کیفیت برای حفظ دقت در تجزیه و تحلیل رقیق ضروری است. کالیبراسیون، کنترل، بازیابی سنبله، تجزیه و تحلیل تکراری و استاندارد داخلی برخی از اقدامات کنترل کیفیت هستند که برای اطمینان از دقیق و قابل اعتماد بودن نتایج تحلیلی استفاده می‌شوند. با اجرای این اقدامات کنترل کیفیت، تحلیل‌گران می‌توانند خطاهایی را که می‌توانند بر کیفیت نتایج تحلیلی تأثیر بگذارند، شناسایی و تصحیح کنند. در این مقاله مطالبی را در مورد انواع روش‌های کنترل کیفیت ارائه کردیم امیدواریم برای شما مفید باشد.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *